Γράφει ο Νικόλαος Φίλιππας, Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου του Πειραιά, Επιστημονικός Διευθυντής του INTERAMERICAN Research Center
Η σκέψη για το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την χρηματοοικονομική μας κατάσταση μπορεί να είναι πολλές φορές ενοχλητική, παραμένει όμως πάντα ουσιαστική και επίκαιρη.
Ακόμα και στις μέρες μας με το ξέσπασμα της πανδημίας που βιώνουμε , φάνηκε πόσο σημαντικό είναι για τα κράτη να έχουν πλεονάσματα για την αντιμετώπιση της έκτακτης αυτής κατάστασης και των δράσεων που απαιτούνται για την αποθεραπεία των ασθενών και την διατήρηση της ποιότητας της ζωής των πολιτών. Την ίδια στιγμή απαιτούνται και άλλα δημοσιονομικά μέτρα για την πρόληψη της αναμενόμενης ύφεσης χρηματοδοτώντας έργα, κλάδους και πολίτες που επλήγησαν, από την πανδημία. Αλλά και αυτά χρειάζονται χρήματα!
Σε ένα μικρό επίπεδο αυτό αφορά και τα άτομα στα οποία πάντα είναι αναγκαία η ύπαρξη κεφαλαίου έκτακτης ανάγκης για να μπορέσουν να διατηρήσουν την ποιότητα της ζωής τους σε απρόβλεπτες και δύσκολες καταστάσεις.
Η δημιουργία όμως ενός κεφαλαίου έκτακτης ανάγκης σε μια περίοδο υπερβολικού χρέους απαιτεί αλλαγή νοοτροπίας, καταναλωτικών συνηθειών και προτύπων ώστε με την πάροδο του χρόνου να επιτευχθεί ο στόχος της βελτίωσης της χρηματοοικονομικής μας υγείας και της ανεξαρτησίας μας από το χρήμα.
Η χρηματοοικονομική υγεία (financial health) είναι μια έννοια σχετικά καινούργια στην διεθνή βιβλιογραφία και αναδείχθηκε μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2007/8 όταν το συνολικό παγκόσμιο χρέος εκτινάχθηκε φθάνοντας σήμερα το αστρονομικό ποσό των 255 τρις δολαρίων.
Να σημειωθεί ότι το υπερβολικό χρέος έχει περισσότερες επιπτώσεις από όσες νομίζουμε ,αφού προκαλεί έντονο χρηματοοικονομικό άγχος και σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις.
Όταν αποφασίσουμε να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας πρέπει να απαντήσουμε σε μερικά απλά ερωτήματα όπως: Από πού να αρχίσω? Τι να επανεξετάσω; Πώς να προγραμματίσω εκ νέου τα έξοδα και τα έσοδα μου;
Στο άρθρο αυτό παρέχουμε ορισμένες απλές, αλλά ταυτόχρονα ουσιαστικές συμβουλές με την μορφή βημάτων για την επίτευξη της χρηματοοικονομικής μας ανεξαρτησίας.
Τα βήματα που απαιτούνται για να ξεκινήσουμε το ταξίδι τη χρηματοοικονομικής ανεξαρτησίας και βελτίωσης της χρηματοοικονομικής μας υγείας είναι τα παρακάτω:
1. Το πρώτο βήμα είναι να έχετε αποφασίσει ότι θέλετε την αλλαγή περισσότερο από όσο την φοβόσαστε
Οι συνήθειες-και μάλιστα οι καταναλωτικές -είναι δύσκολο να αλλάξουν. Αν πραγματικά θέλετε να φτάσετε να μην εξαρτιόσαστε από τα χρήματα, αλλά εσείς να αποφασίζετε για το πως θα τα χρησιμοποιήσετε.. θα πρέπει να αναπτύξετε νέες δεξιότητες ,να προσαρμοσθείτε στις απαιτήσεις της εποχής και το πιο σημαντικό να έχετε αποφασίσει να αλλάξετε!!
2. Ξοδέψτε λιγότερα από όσα κερδίζετε
Ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο μισθός σας και ποιο είναι το ύψος των συνολικών σας εισοδημάτων,είναι δύσκολο να βελτιωθεί η χρηματοοικονομική σας κατάσταση αν ξοδεύετε περισσότερα από όσα κερδίζετε. Οι συνετές περικοπές στις δαπάνες σας έχουν γρήγορα αποτελέσματα προσφέρουν άμεση ρευστότητα και χρηματοδότηση με μηδενικό κόστος.
Με τα χρήματα αυτά μπορείτε να μειώσετε άμεσα κάποιο από τα χρέη σας όπως οι πιστωτικές κάρτες και να κερδίσετε ένα μεγάλο ποσό το οποίο μπορείτε να αξιοποιήσετε αποτελεσματικά.
3. Δημιουργείστε έναν προϋπολογισμό και μείνετε προσηλωμένοι σε αυτόν
Η δημιουργία ενός προϋπολογισμού είναι απαραίτητη και ανεξάρτητη από πόσα βγάζετε , για να γνωρίζετε πόσο αποτελεσματικά χρησιμοποιείτε τα χρήματα σας.
Ανάλογα με το πότε πληρώνεστε μπορείτε να αποφασίσετε να καταρτίσετε έναν εβδομαδιαίο, δεκαπενθήμερο ή μηνιαίο προϋπολογισμό.
Φυσικά δεν είναι ανάγκη να τηρείτε πιστά τον προϋπολογισμό κάθε μήνα ,μπορείτε να αποκλίνετε για λίγο καιρό ,θα πρέπει όμως να μείνετε πιστοί σε αυτόν μεσοπρόθεσμα.
4. Μειώστε δραστικά τα χρέη των πιστωτικών σας κάρτας
Η αλόγιστη χρήση των πιστωτικών καρτών έχει ήδη καταγραφεί σε ολόκληρο τον κόσμο . Η ιδέα της χρήσης των πιστωτικών καρτών -αν και διευκολύνει τις συναλλαγές -στηρίζεται στο σφάλμα του εγκεφάλου αυτό που ονομάζεται νοητική λογιστική. Όταν αγοράζουμε κάνοντας χρήση της πιστωτικής μας κάρτας ο εγκέφαλος- σε αντίθεση με όταν χρησιμοποιούμε μετρητά -δεν αισθάνεται απώλεια. Αυτό διευκολύνει την άσκοπη κατανάλωση. Σημειώστε ότι το χρέος των πιστωτικών καρτών έχει εκτοξευθεί σε ολόκληρο τον κόσμο και ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου ξεπέρασε το εκπληκτικό νούμερο του 1 τρις δολάρια, με μέσο επιτόκιο χρηματοδότησης του υπολοίπου να φθάνει το 18%!.
Ο μηδενισμός του υπολοίπου των πιστωτικών καρτών είναι ένας σημαντικός χρηματοοικονομικός στόχος και ταυτόχρονα θα είναι ένα πρώτο βήμα προς την επίτευξη της χρηματοοικονομικής μας ανεξαρτησίας.
5. Δημιουργείστε ένα σχέδιο αποταμίευσης…..Είναι απαραίτητο!
Επειδή η κατανάλωση είναι πιο εύκολη από την αποταμίευση και ο δυτικός τρόπος ζωής στηρίζεται σε αυτή ,πρέπει να προσπαθήσετε να αντιστέκεστε στην επιρροή των διαφημίσεων και να δημιουργήσετε ταυτόχρονα ένα σχέδιο αποταμίευσης.
Μια αποτελεσματική στρατηγική είναι να παρακρατάτε ένα σταθερό ποσοστό 5-10 % του μισθού σας κάθε μήνα. Οι ειδικοί λένε πρώτα από όλους πρέπει να πληρώσετε τον εαυτό σας… άλλωστε το αξίζετε!
6. Για τις επενδύσεις σας συμβουλευτείτε τους ειδικούς
Ένα ποσοστό των χρημάτων που έχετε αποταμιεύσει αξίζει να το επενδύσετε.
Πολλοί όμως άνθρωποι δεν έχουν το χρόνο ή τις γνώσεις να παρακολουθήσουν τις επενδύσεις τους αλλά και τις εξελίξεις ενός πολύπλοκου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Άλλωστε δεν χρειάζεται! Συμβουλευτείτε τους ειδικούς . Πιστοποιημένοι χρηματοοικονομικοί και ασφαλιστικοί σύμβουλοι, μπορούν να σας προσφέρουν αξιόπιστες λύσεις για όλα τα βαλάντια και για κάθε επιθυμητό επίπεδο κινδύνου.
Ένας έμπειρος χρηματοοικονομικός σύμβουλος μπορεί να σας βοηθήσει να επιτύχετε τους χρηματοοικονομικούς σας στόχους.
Αν δεν εμπιστεύεστε τους ειδικούς τότε να είστε πολύ προσεκτικοί και να κατανοήσετε τους κινδύνους που αναλαμβάνετε.
Αν επιθυμείτε να διαχειρίζεστε μόνοι σας τα χρήματα σας ,λοιπόν προσοχή !Μην εμπλακείτε σε επενδύσεις που δεν καταλαβαίνετε και ποτέ μην επενδύσετε όλα τα χρήματα σας σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή και σε ένα μεμονωμένο περιουσιακό στοιχείο όπως μια μετοχή ή ένα κρυπτονόμισμα .Μην παρασυρόσαστε από τον φόβο και την απληστία!
Υιοθετείσθε την διπλή διασπορά του κινδύνου ,διαχρονική και διεθνική !
Τοποθετείστε δηλαδή ένα σταθερό ποσό κάθε μήνα (αυτό σημαίνει διαχρονική διασπορά) σε διεθνικά αμοιβαία κεφάλαια. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνετε επιπρόσθετη μείωση του κινδύνου αφού επενδύετε σε πολλά αξιόγραφα πολλών χωρών ταυτόχρονα και ελαχιστοποιείτε την πιθανότητα να χάσετε.
7. Ασφαλιστείτε!
Η προστασία του εισοδήματος μας ,της περιουσίας μας και της οικογένειας μας από αναπάντεχα γεγονότα υγείας ή και ξαφνικού θανάτου είναι σίγουρα μία πράξη ωριμότητας και μας περιορίζει την χρηματοοικονομική μας ανησυχία.
Στην χώρα μας οι φωτιές και οι σεισμοί είναι συχνό φαινόμενο και ως εκ τούτου η ασφάλιση της κατοικίας μας ή της επιχείρησης μας είναι αναγκαία. Οι ασφαλιστικές εταιρίες προσφέρουν πλέον εξαιρετικά συμβόλαια συνδυάζοντας υγεία, σύνταξη ,δωρεάν εξετάσεις κλπ και αξίζει να ενημερωθείτε για αυτά.
8. Διατηρείτε σωστό και ενημερωμένο φορολογικό αρχείο κρατώντας τις νόμιμες αποδείξεις
Η σωστή διατήρηση οικονομικών αρχείων ,και ιδιαίτερα των αποδείξεων των δαπανών που εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα σας είναι ιδιαίτερης σπουδαιότητας.
Ενημερωθείτε ή επιλέξτε έναν έμπειρο φορολογικό σύμβουλο με σκοπό της ελαχιστοποίηση του φόρου αξιοποιώντας τις διατάξεις του νόμου.
Η συλλογή αποδείξεων από εστιατόρια, τιμολόγια βενζίνης, από την αγορά αυτοκινήτου με leasing καθώς και άλλες δαπάνες που εκπίπτουν νόμιμα θα μειώσει τον αναλογούντα φόρο ιδιαίτερα στους ελεύθερους επαγγελματίες.
Τα χρήματα που θα εξοικονομήσετε θα μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε για την ελάφρυνση του χρέους σας και ιδιαίτερα για την εξόφληση των πιστωτικών καρτών οι οποίες μας επιβαρύνουν με υψηλό επιτόκιο.
Συμπεράσματα
Η βελτίωση της χρηματοοικονομικής μας υγείας και η επίτευξη της χρηματοοικονομικής μας ανεξαρτησίας ,θα οδηγήσουν στην μείωση του χρηματοοικονομικού άγχους και στην βελτίωση της ευημερίας μας που θα έπρεπε να ήταν ο βασικός σκοπός του ανθρώπου.
Μην ξεχνάτε ότι το μεγαλύτερο ταξίδι της ζωής ξεκινάει με ένα μικρό πρώτο βήμα.H πρόσφατη περιπέτεια της ανθρωπότητας με την πανδημία είναι ένα καλό καμπανάκι για την αλλαγή των προτεραιοτήτων μας! Και η ποιότητα της ζωής μας είναι μια από αυτές!!!
Πηγή: Interamerican.gr